TP.HCM vượt qua 3 thách thức để phát triển kinh tế số

Wednesday, 27/09/2023, 13:38 PM

Cỡ chữ

Màu chữ

Kinh tế TP.HCM phát triển rất tốt trong không gian cũ nhưng đã đến giới hạn, cần không gian mới để phát triển nhanh, mạnh

Ngày 7/9, Sở Thông tin và Truyền thông (TTTT) TP.HCM phối hợp với Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ TT&TT) cùng Báo Người Lao Động tổ chức hội thảo về thúc đẩy Kinh tế số TP.HCM phát triển bền vững. Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở TT&TT; PGS.TS Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ TT&TT); nhà báo - tiến sĩ Tô Đình Tuân, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động cùng chủ trì hội thảo.

Liên kết vùng, hình thành không gian lực kéo

Phát biểu khai mạc hội thảo, Giám đốc Sở TT&TT TP.HCM Lâm Đình Thắng cho biết, Thành phố đang vào cuộc mạnh mẽ để triển khai Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố với tâm thế rất cao. Mục tiêu đưa TP.HCM trở lại quỹ đạo với tư cách là đơn vị dẫn đầu cả nước với mức tăng trưởng từ 2 con số trở lên.

Theo ông Thắng, TP.HCM đã nỗ lực thực hiện rất nhiều giải pháp để thúc đẩy kinh tế số trong thời gian qua. Tuy nhiên, thành phố đang gặp 3 thách thức lớn trong phát triển kinh tế số. Đó là nhận thức ở nhiều nơi, nhiều cấp, nhiều ngành còn chưa đầy đủ; phương pháp, công cụ đo lường cũng chưa thống nhất; các chính sách và nguồn lực để hỗ trợ cho doanh nghiệp (DN) vừa và nhỏ chưa nhiều.

Giám đốc Sở TT&TT mong muốn từ hội thảo nhận được nhiều góp ý, hiến kế từ các chuyên gia, DN nhằm tìm ra nhiều giải pháp thiết thực thúc đẩy kinh tế số phát triển. "Hội thảo là bước khởi đầu. TP.HCM sẽ tổ chức nhiều chương trình hơn nữa để thúc đẩy kinh tế số phát triển nhanh hơn và sâu hơn, đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển của kinh tế Thành phố.”

PGS.TS Trần Minh Tuấn nhìn nhận 30 năm qua, thành phố đã phát triển rất tốt trong không gian cũ nhưng đã đến giới hạn và cần không gian phát triển mới. Kinh tế số sẽ mang lại không gian đó cho TP.HCM. Muốn tăng trưởng nhanh hơn, cao hơn, TP.HCM cần lực lượng sản xuất mới là công nghệ số, nguồn lực sản xuất mới là nhân lực số, yếu tố sản xuất mới là dữ liệu số và động lực mới là đổi mới sáng tạo số.

PGS.TS Trần Minh Tuấn cho rằng TP.HCM nếu đứng một mình sẽ không bao giờ đạt được mục tiêu kinh tế số chiếm 40% GRDP mà phải liên kết vùng, hình thành không gian lực kéo. Mô hình lực kéo không gian đô thị của TP.HCM đã hình thành bố cục lực kéo theo tầng tập trung vào các địa phương lân cận, lan tỏa rộng rãi và thúc đẩy sự phát triển kinh tế số của vùng. Cuối cùng là phát triển thành phố thành trung tâm bưu chính/logistics của khu vực và cả nước.

Cần giải pháp kinh tế số cho ngành trọng điểm, thu hút nhân tài, start-up

Góp ý cho hội thảo, PGS.TS Đặng Thị Việt Đức, Trưởng Khoa Tài chính - Kế toán, Trưởng Lab kinh tế số, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, cho rằng để thúc đẩy kinh tế số phát triển bền vững, TP.HCM cần đánh giá, phân tích hằng năm để theo dõi, phát hiện vấn đề và đề xuất/ điều chỉnh giải pháp. Đồng thời xây dựng kịch bản phát triển kinh tế số tới năm 2025 và 2030 theo mục tiêu đã đặt ra để xem tính khả thi, từ đó đề xuất gói giải pháp phù hợp từng kịch bản. Ngoài ra, cần nghiên cứu kinh tế số và chuyển đổi số trong một số ngành trọng điểm của TP.HCM.

Trong khi đó, PGS.TS Trần Hùng Sơn, Trường Đại học Kinh tế - Luật (ĐHQG TP.HCM), nhìn nhận ngành dịch vụ sẽ có đóng góp đáng kể cho kinh tế số thành phố. Do vậy, TP.HCM cần đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực cho chuyển đổi số, kinh tế số. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc, đó là chính sách nào để thúc đẩy đào tạo nhân lực số cho các ngành nghề ưu tiên phát triển kinh tế số.

Làm thế nào để khuyến khích sự hợp tác giữa cơ sở đào tạo và các đơn vị sử dụng lao động để tăng cường đào tạo nhân lực số, kỹ năng số cho người lao động? Mặt khác, tỉ lệ DN ứng dụng công nghệ số vẫn còn thấp nên thành phố cần có chính sách khuyến khích các DN ứng dụng công nghệ số để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Ông Alex Phan, đại diện Hiệp hội Blockchain Việt Nam, cũng chỉ ra 2 điểm nghẽn trong phát triển kinh tế số của TP.HCM là nguồn lực con người và tài chính. Để giải quyết những điểm nghẽn này, ông đề xuất Thành phố có chính sách thu hút thêm nhiều nhân tài, nhân lực trẻ trong lĩnh vực công nghệ. Cũng như cần có nguồn quỹ để tài trợ cho các start-up lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Sẵn sàng thí điểm chính sách mới

Về mặt chính sách, ông Võ Minh Thành, Phó Giám đốc Sở TT&TT, cho hay từ năm 2020, thành phố đã ban hành Chương trình Chuyển đổi số TP.HCM và đặt ra mục tiêu đến năm 2030 TP.HCM trở thành đô thị thông minh với sự đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động của bộ máy chính quyền số, của các DN số và sự thịnh vượng, văn minh của một xã hội số.

Theo ông Thành, thời gian tới, thành phố sẽ đẩy mạnh 7 nhóm giải pháp. Thứ nhất, truyền thông, nâng cao nhận thức về chuyển đối số. Thứ hai, phát triển hạ tầng số, trong đó phát triển hạ tầng internet tốc độ cao và mạng viễn thông. Cụ thể, hạ tầng cáp quang internet băng rộng đến 100% xã, phường; hạ tầng di động 3G, 4G được phủ khắp thành phố. Thứ ba, xây dựng chính quyền số. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu của TP.HCM.

Thành phố tập trung cải cách các thủ tục hành chính liên quan đến nhu cầu bức thiết của người dân, DN để tập trung cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Thứ tư, phát huy sứ mệnh của các DN công nghệ số. Đây không chỉ phát triển cho bản thân DN, ngành công nghệ thông tin mà còn thúc đẩy, hỗ trợ sự phát triển kinh tế số của các DN khác. Thứ năm, truyền thông, giới thiệu, tôn vinh sản phẩm công nghệ số.

Thứ sáu, triển khai đồng bộ kinh tế số với các chương trình của TP.HCM, như hỗ trợ phát triển DN và sản phẩm công nghệ thông tin và truyền thông; đề án Hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố sẽ hỗ trợ DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, DN nhỏ và vừa… Thứ bảy, thành phố phát triển hệ thống dữ liệu về người dân, DN và quản lý. Qua đó khai thác dữ liệu dùng chung TP.HCM và mục tiêu lớn hơn là chia sẻ dữ liệu này cho khối tư nhân, qua đó thúc đẩy kinh tế số.

Phó Giám đốc Sở TT&-TT cũng cho biết trong Nghị quyết 98 có hỗ trợ chính sách cho DN thực hiện đổi mới sáng tạo. Đây là nội dung mới để thành phố nghiên cứu và tham khảo trong việc xây dựng chính sách hỗ trợ các DN lĩnh vực đổi mới sáng tạo phát triển.

Cuối buổi hội thảo, Giám đốc Sở TT&TT TP.HCM Lâm Đình Thắng nhìn nhận: Kinh tế số là lĩnh vực rất mới nên trong quá trình trao đổi có nhiều ý kiến, thậm chí trái chiều nhau là bình thường, giúp làm vỡ ra nhiều vấn đề.

Ông Thắng cho biết có 3 nội dung. Một, tìm ra giải pháp về chính sách, hoạt động thực tiễn, công nghệ... Từ đó, thúc đẩy kinh tế số Thành phố phát triển một cách nhanh, bền vững và làm sao để kinh tế số lan tỏa, chính sách của nhà nước đi vào thực tiễn. Hai, TP.HCM sẵn sàng thí điểm những chính sách mới của ngành TT&TT hoặc trên lĩnh vực kinh tế số. Sở TT&TT sẵn sàng tiếp nhận các ý kiến đóng góp, từ đó đề xuất lãnh đạo Thành phố có những chính sách thử nghiệm về lĩnh vực này. Ba, TP.HCM không bó hẹp trong vài DN lớn hoặc DN chuyên trách để thực hiện kinh tế số mà càng nhiều DN tham gia càng tốt. Nếu DN có giải pháp, ý tưởng, sáng kiến, Sở sẵn sàng kết nối để phát triển sự nghiệp chung.